Trung Quốc sử dụng đất hiếm làm “vũ khí” trong chiến tranh thương mại.
Trong thời đại công nghệ hiện đại, đất hiếm đã trở thành một yếu tố then chốt cho sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp. Từ sản xuất ô tô điện cho đến thiết bị điện tử, đất hiếm không chỉ đóng vai trò quan trọng mà còn là trung tâm của cuộc cạnh tranh toàn cầu, đặc biệt giữa Mỹ và Trung Quốc. Bài viết này sẽ khám phá vai trò của đất hiếm, sự căng thẳng trong cuộc đua kiểm soát nguồn cung, và những thách thức mà chuỗi cung ứng đang phải đối mặt trên thị trường quốc tế.
1. Đất Hiếm và Vai Trò của Nó Trong Ngành Công Nghiệp Hiện Đại
Đất hiếm đóng vai trò thiết yếu trong nhiều lĩnh vực công nghiệp hiện nay. Chúng được sử dụng rộng rãi trong sản xuất công nghệ cao, từ ô tô điện của Tesla tới máy bay không người lái và robot. Các kim loại đất hiếm, như neodymium và dysprosium, là thành phần chính trong việc tạo ra những nam châm mạnh mẽ, đóng góp vào hiệu suất của các thiết bị điện tử hiện đại.
Chính vì vậy, sự ổn định và nguồn cung đất hiếm luôn là mối quan tâm hàng đầu của các quốc gia. Trong bối cảnh đó, Trung Quốc hiện đang là quốc gia chiếm ưu thế về sản xuất và xuất khẩu đất hiếm, với trữ lượng lớn đặc biệt tại khu vực Long Nam, tỉnh Giang Tây.
2. Chiến Tranh Thương Mại: Ngọn Lửa Bùng Nổ Sự Cạnh Tranh Đất Hiếm
Chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc những năm gần đây đã thổi bùng ngọn lửa cạnh tranh về đất hiếm. Với vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp, các mặt hàng đất hiếm trở thành tài nguyên chiến lược trong cuộc xung đột này. Khi Trung Quốc áp đặt hạn chế xuất khẩu vào năm 2023, điều đó đã gây ra sự hoang mang trong cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực chế tạo công nghệ cao.
Các công ty như American Elements, do Michael Silver lãnh đạo, đã ép buộc phải tăng cường dự trữ đất hiếm để đối phó. Từ cuối mùa thu năm trước, họ đã dự báo tình huống này và chuẩn bị sẵn sàng cho những biến động trong chuỗi cung ứng.
3. Trung Quốc và Mỹ: Cuộc Đua Giành Quyền Kiểm Soát Đất Hiếm
Cuộc đua giành quyền kiểm soát đất hiếm giữa Trung Quốc và Mỹ không chỉ là một cuộc ganh đua thương mại mà còn là một cuộc chiến chiến lược quan trọng. Trung Quốc đã nhanh chóng thiết lập vị thế độc quyền trên thị trường đất hiếm, sản xuất tới 99% kim loại đất hiếm nặng toàn cầu. Mặc dù nước Mỹ có mỏ Mountain Pass thuộc quyền sở hữu của công ty MP Materials, nhưng nguồn cung vẫn không thể đáp ứng mọi nhu cầu nội địa, trái ngược với sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc, Tập Cận Bình, đã có những động thái đầy chiến lược để sử dụng đất hiếm như một “quân bài tẩy” trong cuộc chiến thương mại với Mỹ. Việc kiểm soát nguồn cung này sẽ mang lại cho họ lợi thế trong việc định hình tương lai thương mại quốc tế.
4. Hệ Thống Chuỗi Cung Ứng Đất Hiếm Trước Áp Lực Thị Trường Quốc Tế
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng, hệ thống chuỗi cung ứng cho đất hiếm đã phải đối mặt với nhiều thách thức. Đặc biệt, việc thiết lập một khuôn khổ pháp lý mới để quản lý xuất khẩu đất hiếm từ Trung Quốc đã làm gia tăng sự không chắc chắn trong thị trường. Nhiều công ty Mỹ được cho là bị ảnh hưởng trực tiếp bởi các quyết định của chính phủ Trung Quốc.
Chẳng hạn như các doanh nghiệp tích cực sản xuất tại Trung Quốc, như JL Mag Rare-Earth, cũng phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu được cung cấp từ Trung Quốc để duy trì hoạt động sản xuất các sản phẩm cho Tesla và BYD.
Vì vậy, tương lai của chuỗi cung ứng đất hiếm có thể sẽ tiếp tục chịu nhiều áp lực, đồng thời cần được điều chỉnh để đảm bảo tính ổn định và khả năng cạnh tranh trong lĩnh vực sản xuất công nghệ cao.
Trần Thanh Phong là một chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ với nhiều năm kinh nghiệm nghiên cứu và phát triển. Anh/Chị có niềm đam mê đặc biệt với các xu hướng công nghệ mới, trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số. Với phong cách viết rõ ràng, sâu sắc, Trần Thanh Phong mang đến cho độc giả những góc nhìn chuyên môn và thông tin hữu ích về thế giới công nghệ hiện đại.
